"Монголын унаган байгалийн хүлцэл, тогворжилтыг хангах нь-ENSURE" төсөл ховор, нэн ховор амьтны хамгаалал, амьдрах  орчныг сайжруулахад онцгой анхаарч улиран одож буй 2020 онд Монгол орны нэн ховор зүйл амьтан Баданга хүдрийг хуучин тархац нутагт нь сэргээн нутагшуулж, говийн зэрлэг амьтны усан хангамжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор Зармангийн говьд хөв цөөрөм шинээр байгуулж, булаг шандны эх хашиж хамгаалан, нарны өргүүртэй худаг гаргалаа.

Биологийн олон янз байдалд чухал ач холбогдолтой 3 бүс нутагт 0,8 сая га газрыг орон нутгийн тусгай хамгаалалтад авч, улсын болон орон нутгийн тусгай хамгаалалттай  газар нутгийн менежментийн төлөвлөгөөг боловсруулахад дэмжлэг үзүүллээ.

 “Байгалийн нөөц ашигласны төлбөрийн тухай хууль”-ийн дагуу ойн дагалт баялгийн хураамжийн орлогыг нэмэгдүүлэх, улмаар олсон орлогын 85 ба түүнээс дээш хувийг эргүүлэн ой хамгаалал, ойн нөхөн сэргээлтэд зарцуулах боломжийг хангах ажлыг Завхан аймгийн Тосонцэнгэл, Их-Уул сумын хэмжээнд туршин хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэн хамтран ажиллаж эдгээр сумдад 218 сая төгрөгийн орлого төвлөрүүллээ.Дээрх орлогоос ойн нөхөн сэргээлтэд зориулахаар сумын төсөвлөө тусган батлуулах саналыг орон нутгийн захиргаанд БОАЖЯ хүргүүлсэн бөгөөд Их-Уул сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал  150 сая төгрөгийг 2021 онд сумын ойн менежментийн төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхэд зарцуулахаар   шийдвэрлээд байна. Ийнхүү анх удаагаа “Байгалийн нөөц ашигласны төлбөрийн тухай хууль бүрэн утгаараа суманд хэрэгжих боломж нөхцлийг бүрдүүллээ.

Түүнчлэн төслийн бүс нутгийн заган болон сэрүүн бүсийн ойн нөөцийг нэмэгдүүлэх зорилгоор  9 сумын мөн  15 ойн нөхөрлөлийн Ойн менежментийн төлөвлөгөөг боловсруулж батлуулаад байна.

Бэлчээрийг зохистой ашиглаж 600 гаран мянган га  бэлчээрийн газрын доройтлыг бууруулах чиглэлээр 13 суманд  менежментийн төлөвлөгөө хэрэгжүүлж орон нутгийн засаг захиргаа, малчидтай хамтран ажиллаж байна.

Малын малын чанарыг сайжруулах замаар бэлчээрийн даацыг бууруулах зорилго бүхий малын үржлийн зорилтот хөтөлбөрийг төслийн сумдад  хэрэгжүүлж байгаагийн зэрэгцээ Малын Генетик нөөцийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах үүднээс төслийн санхүүгийн дэмждэгтэйгээр  анх удаагаа 3 суманд Мал үржлийн ажил үйлчилгээний нэгж байгуулан үйл ажиллагааг нь эхлүүлээд байна

Биологийн олон янз байдлын хамгаалалд нутгийн иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, тэдний амьжиргааг дэмжих чиглэлээр ч бид цөөнгүй санаачлагууд хэрэгжүүлж  эхэлсний нэг жишээ бол нутгийн иргэдэд түшиглэсэн байгаль хамгааллын 39 бичил төслийг санаачлагыг дэмжиж, санхүүжүүлэх шийдвэр байлаа.

Ковид-19 цар тахлаас үүдсэн ядуурлыг бууруулах зорилгоор ШУА-ийн Биологийн хүрээлэн, Монгол тэмээ корпорацитай хамтран  Баянхонгор аймгийн Баян-Өндөр, Завхан аймгийн Их-Уул суманд малын сүүнээс ашигт бактери ялган пробиотек бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх ажлыг амжилттай  хэрэгжүүлж эхэллээ.

Цар тахлын үеийн амаргүй цаг үед хэрэгжүүлэгч, оролцогч талуудтайгаа хамтран ийнхүү 2020 онд төсөлөө  амжилттай хэрэгжүүлж чамгүй амжилтад хүрлээ.

Бид хамтын ажиллагаагаа илүү нягт уялдуулж ирж буй 2021 онд улам их амжилтад хүрнэ гэдэгт итгэлтэй байна.  

Монгол орны унаган байгалийг хамгаалахын төлөө сэтгэл зүтгэлээ зориулж гар бие оролцож байгаа бүх оролцогч талууд , байгууллага, хувь хүмүүс, төслийн газар нутгийн иргэд, малчиддаа Шинэ оны халуун мэндчилгээ дэвшүүлж байна.